Zygmunt Miłkowski – Tomasz Teodor Jeż, Melchior Wańkowicz, Czesław Miłosz, Witold Gombrowicz, Kazimierz Wierzyński i Marek Hłasko – oto patroni literaccy 2024 roku.
Zygmunt Miłkowski – Tomasz Teodor Jeż (1824-1915)
23 marca 1824 roku w Saracei na Podolu, urodził się Zygmunt Fortunat Miłkowski, znany pod pseudonimem Teodor Tomasz Jeż, powstaniec styczniowy, pisarz, działacz niepodległościowy, twórca idei obrony czynnej i skarbu narodowego, twórca Ligi Polskiej oraz jeden ze współtwórców ruchu narodowej demokracji. Pod pseudonimem Teodor Tomasz Jeż napisał 80 powieści.
“Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w dwusetną rocznicę urodzin Zygmunta Miłkowskiego – Jeża, żołnierza i pisarza, wytrwałego działacza niepodległościowego, twórcy idei obrony czynnej i skarbu narodowego, ustanawia rok 2024 Rokiem Zygmunta Miłkowskiego” – głosi tekst uchwały przyjętej przez Sejm 28 lipca 2023 roku.
Melchior Wańkowicz (1891/1892-1974)
10 września 1974 roku w Warszawie zmarł Melchior Wańkowicz, pisarz, dziennikarz, reportażysta, twórca haseł reklamowych i publicysta, uważany za jednego z najwybitniejszych twórców polskiej literatury XX wieku, autor zbiorów reportaży “W kościołach Meksyku”, “Opierzona rewolucja”, wielkiego sprawozdania z pola bitwy “Bitwa o Monte Cassino” oraz powieści “Ziele na kraterze”.
“W 50. rocznicę od jego odejścia Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia rok 2024 Rokiem Melchiora Wańkowicza – niepokornego, odważnego, wnikliwego dziennikarza, pisarza i reportażysty, będącego wzorem i symbolem polskiego dziennikarstwa” – czytamy w uchwale Sejmu z 17 sierpnia 2023 roku.
Czesław Miłosz (1911-2004)
14 sierpnia 2004 roku w Krakowie zmarł laureat literackiego Nobla z 1980 roku, poeta, prozaik i eseista Czesław Miłosz, autor m.in. “Zniewolonego umysłu”, “Rodzinnej Europy”, “Pieska przydrożnego” i “Traktatu moralnego”.
“Jego dzieło to jedno z najbardziej znaczących zjawisk światowej literatury. O wadze twórczości Czesława Miłosza świadczą nagrody, wśród nich Nagroda Nobla w dziedzinie literatury przyznana w 1980 roku, oraz najwyższe polskie odznaczenie – Order Orła Białego. Senat Rzeczypospolitej Polskiej, przekonany o szczególnym znaczeniu jego dorobku twórczego dla dziedzictwa narodowego i światowego, ogłasza rok 2024 Rokiem Czesława Miłosza” – głosi uchwała Senatu z 7 września 2023 roku.
Witold Gombrowicz (1904-1969)
4 sierpnia 1904 roku w Małoszycach pod Ostrowcem Świętokrzyskim urodził się Witold Gombrowicz, prozaik, dramaturg, eseista, autor “Ferdydurke”, “Transatlantyku”, “Iwony, księżniczki Burgunda” oraz “Dzienników”.
“Witold Gombrowicz należy dziś nie tylko do najważniejszych twórców rodzimej literatury, ale pozostaje również jednym z czołowych inspiratorów współczesnej europejskiej myśli filozoficznej, społecznej i artystycznej. Jego dorobek od dziesięcioleci stanowi wizytówkę nowoczesnej polskiej kultury, jej uniwersalnego wymiaru i awangardowego potencjału” – podkreślono w uchwale Senatu przyjętej 7 września 2023 roku ustanawiającej rok 2024 Rokiem Witolda Gombrowicza.
Kazimierz Wierzyński (1894-1969)
27 sierpnia 1899 roku w Drohobyczu urodził się Kazimierz Wierzyński – poeta, prozaik, jeden ze Skamandrytów, redaktor naczelny “Przeglądu Sportowego” i tygodnika “Kultura”, dziennikarz “Gazety Polskiej”, złoty medalista konkursu sztuki i literatury na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Amsterdamie w 1928 roku.
“Po wojnie pozostał na uchodźstwie, wiele lat mieszkał niedaleko Nowego Jorku. Organizował życie kulturalne emigrantów, odwiedzał polskich żołnierzy, a za pośrednictwem Radia Wolna Europa docierał ze swymi wierszami i felietonami do rodaków w kraju. W 1968 r. w tomie ‘Czarny polonez’ zawarł najcięższe oskarżenie systemu komunistycznego i upomniał się o prawdę o zbrodni katyńskiej. Ale w wierszu ‘Nocna Ojczyzna’ dawał wyraz pewności, że Polska przetrwa komunistyczną okupację: ‘Wierność sumienia,/ Sens ponad klęską,/ Tego nie wezmą,/ To było nasze,/ Jest i zostanie'” – przypomina uchwała Sejmu RP z 28 lipca 2023 roku ustanawiająca rok 2024 Rokiem Kazimierza Wierzyńskiego.
Marek Hłasko (1934-1969)
14 stycznia 1934 roku urodził się Marek Hłasko, jeden z najsłynniejszych polskich powojennych pisarzy, autor m.in. “Pięknych dwudziestoletnich”, “Nawróconego w Jaffie”, “Wszyscy byli odwróceni” i “Sowy, córki piekarza”.
“Marek Hłasko był pisarzem, który potrafił nasycić banalne motywy i tematy zaczerpnięte z potocznego życia głęboką treścią egzystencjalną. Dzięki temu jego twórczość ma wymowę uniwersalną. Swą bezkompromisowością, także wobec komunistycznej rzeczywistości, przyciągał do siebie pokolenia młodych ludzi z różnych zakątków świata” – stwierdza uchwała Sejmu ustanawiająca rok 2024 Rokiem Marka Hłaski.
Źródło: www.polskieradio.pl
Źródło grafiki: https://lustrobiblioteki.pl
Serdecznie zapraszamy do zwiedzania naszej ekspozycji „Literaccy patroni roku 2024”.
